3702222 : FUNDAMENTAL PRACTICAL HEMATOLOGY LABORATORY

	ปฏิบัติการเบื้องต้นทางโลหิตวิทยา (Fundamental Practical Hematology Laboratory)
รหัสวิชา	3702222
จำนวนหน่วยกิต	1 (0-3-0)
ชื่อวิชา	3702222 ปฏิบัติการเบื้องต้นทางโลหิตวิทยา (Fundamental Practical Hematology Laboratory)
ภาควิชา/คณะ	จุลทรรศน์ศาสตร์คลินิก คณะสหเวชศาสตร์
ภาคการศึกษา	ต้น
เงื่อนไขรายวิชา	วิชาที่ต้องเรียนมาก่อน ไม่มี วิชาบังคับร่วม 3702221 วิชาควบ ไม่มี
สถานภาพของวิชา	วิชาบังคับ
วิชาระดับ	ปริญญาตรี
ชื่อหลักสูตร	วิทยาศาสตรบัณฑิต (เทคนิคการแพทย์)
จำนวนชั่วโมง/สัปดาห์	ปฏิบัติ 3 ชั่วโมง/สัปดาห์

3702222:ปฏิบัติการเบื้องต้นทางโลหิตวิทยา
(Fundamental Practical Hematology Laboratory)

ปฏิบัติการเจาะเลือด การใช้สารกันแข็งทางโลหิตวิทยา การใช้เครื่องมือ และอุปกรณ์ทางห้องปฏิบัติการโลหิตวิทยา การนับเม็ดเลือด การนับเกล็ดเลือด การตรวจความเข้มข้นของเลือด การหาปริมาตรเม็ดเลือดแดงอัดแน่น การเตรียมฟิล์มเลือด การย้อมฟิล์มเลือด การจำแนกเซลล์ชนิดต่าง ๆ ในฟิล์มเลือด และการประเมินปริมาณเกล็ดเลือด การตรวจหาเชื้อมาลาเรียที่พบบ่อย

1. วัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม : เมื่อจบการศึกษาแล้วนิสิตสามารถ

มีทักษะในการเจาะเลือดจากเส้นเลือดดำ และเส้นเลือดฝอย

มีทักษะในการเจาะเส้นเลือดดำ ที่ข้อพับ หลังมือ ข้อมือ

มีทักษะในการนับเม็ดเลือด ตรวจความเข้มของเลือด และปริมาตรเม็ดเลือดแดงอัดแน่น

มีทักษะในการเตรียมฟิล์มเลือด ย้อมฟิล์มเลือด จำแนกเซลล์ชนิดต่าง ๆ ในฟิล์มเลือด และประเมินปริมาณของเกล็ดเลือด

มีทักษะในการใช้กล้องจุลทรรศน์

2. เนื้อหารายวิชา

2.1 Preparation of blood film and staining (EDTA-blood)

เตรียมฟิล์มเลือดจากเลือดที่ผสมสารกันแข็ง (EDTA) จนกว่าจะได้ฟิล์มเลือดที่มีคุณภาพ
เตรียมสีชนิดต่าง ๆ และบัฟเฟอร์
Wright’s stain
Dip Quick stain
ย้อมฟิล์มเลือดด้วยวิธี wright และ Dip Quick
ตรวจสอบการติดสีของเม็ดเลือด

2.2 Study morphology of erythrocytes (adnormal) and grading.
Study morphology of malaria on blood films

ศึกษาลักษณะผิดปกติของเม็ดเลือดแดงจากเครื่องฉายสไลด์ วิดีโอ
ศึกษาลักษณะที่ผิดปกติของเม็ดเลือดแดง จากฟิล์มเลือดด้วยกล้อง จุลทรรศน์
ศึกษาลักษณะที่ไม่ปกติของเม็ดเลือดแดง จากกล้องจุลทรรศน์ที่ตั้งสาธิต
ศึกษาเชื้อมาลาเรียชนิดต่าง ๆ จากฟิล์มเลือด

2.3 Leukocyted count, erythrocyte count and hemoglobin determination and from EDTA method

นำเลือดผสมกับสารกันแข็งไปตรวจนับจำนวนเม็ดเลือดขาว เม็ดเลือดแดง
ตรวจหาความเข้มข้นของฮีโมโกลบินด้วยวิธี
Acid hematin
Cyanmethemoglobin
เตรียม standard curve for cyanmethemoglobin method

2.4 Preforming skinpuncture for hnematocrit

เจาะเลือดจากปลายนิ้ว โดยนิสิตผลัดกันเจาะ
นำไปตรวจหา hematocrit

2.5 Venipuncture for complete blood count and platelets count

เจาะเลือดจากเส้นดำด้วยไซริ่ง โดยนิสิตผลัดกันเจาะ
นำไปตรวจ complete blood count และ ปริมาณเกล็ดเลือด

2.6 Venipuncture for complete blood count and platelets Study morphology of malaria on blood films

เจาะเลือดจากเส้นเลือดดำด้วยไซริ่ง โดยนิสิตผลัดกันเจาะ
นำไปตรวจ complete blood count และนับเกล็ดเลือด
ทักษะในการแยกเชื้อมาลาเรียจากฟิล์มเลือด

2.7 Venipuncture for complete blood count (vacutainer) and blood indicies

เจาะเลือดจากเส้นเลือดดำด้วย vacutainer
ตรวจ complete blood countและเกล็ดเลือด
คำนวณ blood indicies

2.8 Skinpuncture for complete blood count

เจาะเลือดจากปลายนิ้วเพื่อตรวจ complete blood count
คำนวณ blood indicies
ประมาณจำนวนเกล็ดเลือด

2.9 Venipuncture for complete blood count

เจาะเลือดจากเส้นเลือดดำด้วยไซริ่ง
ตรวจ complete blood count และเกล็ดเลือด
ตรวจ hematocrit และประมาณจำนวนเกล็ดเลือด

2.10 Venipuncture for Complete blood count (automate)

เตรียมฟิล์มเลือดจากเลือดผสมสารกันแข็ง (EDTA-blood)
ตรวจ complete blood count และประมาณปริมาณเกร็ดเลือดด้วยเครื่อง automate

3. วิธีการจัดการเรียนการสอน	การเรียนการสอนจะเป็นการฝึกปฏิบัติการจริง โดยอาศัยหลักทฤษฎีจาก Fundamental Pratical Hematology มาประกอบจะเสริมความเข้าใจยิ่งขึ้น
4. สื่อการสอน	แผ่นใส สไลด์ วีดีทัศน์ เครื่องคำนวณ และคอมพิวเตอร์
5. การวัดผลการเรียน	สอบภาคปฏิบัติ 60% Spot test 30% รายงานผลการทดลอง, วิจารณ์, ความสนใจในปฏิบัติการ 10%

คู่มือปฏิบัติการโลหิตวิทยาของภาควิชาจุลทรรศนศาสตร์คลินิก คณะสหเวชศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Brown B.A. Hematology ; Principle and procedures, 6th edition, Philadelphia, Lea & Fefiger, 1993
Young, L.H. Principle of Hematology (Peter J. Haen) Dubuque, WCB Publishers, 1995
วารสารรายเดือน รายปี เฉพาะเรื่อง หัวข้อ ตามที่อาจารย์ผู้บรรยายแนะนำให้อ่าน หรือค้นคว้าเพิ่มเติม